Èeská èítanka - Páta - Srbská èítanka -

164.

Serbja w Texasu

Texascy Serbja su swoje stare wa¹nja swìru haè do nìtka wobkhowali, ¹to¾ so najlìpje spóznawa pøi kwasach, køæiznach atd. Tohorunja swjeæa woni wysoke swjate dny tøi dny, Amerikanojo jeno¾ jedyn d¼eñ. Pøi w¹ìch jich swjed¼enjach a d¼ì³ach so samsna stara serbska pobo¾nosæ pokazuje, ka¾ na druhej stronje samsna pøinarod¼ena wutrobna ¾ortniwosæ. Woni d¼ì njezabudu na tøeæi swjaty d¼eñ k susodej na "wulku ko³basu" hiæ abo do wjeso³eho bjesadowanja. Njed¼elu wjeèor skhad¼a so m³od¼ina ze starymi a potom so powìda m³odym wo lubej dalokej domiznje, jeje zbo¾u a jeje njezbo¾u. ©tó¾ wì, tón powìda stare bajki wo pøipo³dnicach, ludkach, zmijach, d¼ikim Bjarnatu, wódnym mu¾u a wo zakuz³anych serbskich kralach. M³od¼i, ki¾ £u¾icy wid¼eli njejsu, zahorjeni so dopra¹uja, d¼iwaju a naposlìdku zanjesu w¹itcy hromad¼e serbske kìrlu¹ki ze "Spìwaàskeho wjesela", wot Kiliana 1858 w Budy¹inje wudateho. A hdy¾ su tute spìwy wuklinèa³e, potom pøiñd¼e hi¹æe wosebity, mjenujcy "Hdy¾ bud¼emy so wid¼eæ", a hlej, starym kapaju sylzy z wóèkow, m³od¼i pak stykuja rucy - bo¾i mìr - s³ódki mìr - to je wony kìrlu¹, z kotrym¾ woni nìhdy ³ubym bratram a sotram doma "bo¾emje" dachu - na pøeco. Starym stoji tamne bo¾emje hi¹æe ¾iwje pøed woèomaj, a m³od¼i èuja sobu, ¹to starym wutroby hnuje.

Jich rìè je tohorunja hi¹æe ta luba stara maæeàna serbska a to doma tak derje ka¾ w domje bo¾im. Ale nic jeno¾ swoju narodnu maæernu serbsku rìè sebi texaski Serb jako drohe kub³o wa¾i, khowa a wu¾iwa, nì, wón rozumi te¾ nìmscy, jend¼elscy a mnohi te¾ mexikanscy. Tak wustojnje a husto ka¾ delnjo³u¾iski bratr w B³ótach z èo³mom jìzd¼i, tak wustojnje a husto jìcha texaski na konju. Hi¾o jako ma³y pacho³ æìri na brunaèku, zo tak mróèele procha zady njeho lìtachu a m³od¼enc æiska z konja swój "lasso" runje tak derje ka¾ najwu¹ikni¹i mexikan. Te¾ "na fryjach" jìcha texaski serbski m³od¼enc ze swojej lubej a slubjenej woko³o Serbina a hordozna Serbowka leæi z nim sobu w najspì¹ni¹im skoku.

Serbska wosada w Serbinje ma ¹tyri sta du¹ow. Hewak bydla Serbja hi¹æe zhromadnje we Ward¼e, pjeæ mil wot Serbina, we West Yeva, dwanaæe mil wot Serbina, w Giddingswendenje, ¹ìsæ mil wot Serbina a k tomu mjez Nìmcami we w¹elakich dal¹ich wsach a mìstach.

Mato Kósyk, £u¾ica 1884.

zpìt na obsah - Dal¹í: Epistola